نقد موسیقی:پاپ چیست؟...

 موسیقی پاپ (به انگلیسی: Pop music، که در اصل به معنی موسیقی  

عامه‌پسند (popular) می‌باشد) یک سبک از موسیقی عامه‌پسند است  

و معمولاً در مقابل موسیقی کلاسیک و فولک (محلی) قرار می‌گیرد و از  

آن‌ها متمایز است. با این حال هنرمندان این سبک در سبک‌های راک،  

هیپ‌هاپ، دنس، ریتم اند بلوز (

داشته باشند و این باعث می‌شود که تبدیل به سبکی انعطاف‌پذیر شود.  

عبارت «موسیقی پاپ» همچنین می‌تواند به یک زیرسبک خاص (درون پاپ)  

اشاره داشته باشد مانند سافت راک و پاپ/راک. 

 مشخصات پاپ به عنوان یک زیرسبک:پاپ معمولاً به عنوان موسیقی‌ای  

تعریف می‌شود که به شکل تجاری تهیه می‌شود یا هدف تولید آن سود  

مالی است. بنا به تعریف سایمون فریت، منتقد موسیقی و جامعه‌شناس  

متخصص موسیقی مردم پسند، موسیقی پاپ بیشتر به عنوان یک صنعت  

شناخته می‌شود نه هنر. البته این موسیقی را می‌توان در حیطه بازار،  

ایدئولوژی، تولید و زیبایی‌شناسی هم معنا کرد. درواقع، پاپ طوری  

طراحی شده که «برای همه جالب باشد» و «از هیچ جای خاصی نیامده»  

و قرار هم نیست «سلیقه خاصی را اعمال کند». 

پیشینهٔ موسیقی پاپ:دههٔ ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰این نوع موسیقی از سبک‌های  

بلوز (شیکاگو)، و کانتری (تنسی) تأثیر گرفت. 

 دههٔ ۱۹۵۰:خوانندگان پاپ آن دوره کسانی چون بینگ کراسبی،  

فرانک سیناترا، دین مارتین، بابی دارین و پگی لی بودند، اما خوانندگانی  

چون بیل هالی، فتس دامینو و الویس پریسلی به دلیل اینکه از نسل  

جوان تری بودند بیشتر معروف شدند. 

 دههٔ ۱۹۶۰:این دهه با گروه‌هایی چون جانی تلوتسان، بابی وی،  

برایان هایلند، تامی رو، جین پیتنی، فرانکی آوالن شروع شد. در  

نیمهٔ آن با هنرمندانی چون کارول کینگ، نیل دایموند و برت باکاراک،  

آرتا فرانکلین، ایسلی برادرز، ری چارلز، استیو واندر، سوپرمز، ماروین گی،  

باب دیلن و سایمون و گارفانکل متحول شد. می‌توان گفت که گروه بیتلز  

انقلابی در انگلستان ایجاد کردند. اگرچه آن‌ها پاپ نبودند. 

 دههٔ ۱۹۷۰:در این دوره موسیقی دیسکوی بی‌جیز، پیانوی بیلی جوئل و  

التون جان، کانتری ایگلز، هنرمندان راک/پاپ مانند خولیو ایگلسیاس راد  

استوارت، استیلی دان و فلیتوود مک گل کرد. ای‌بی‌بی‌ای گروه سوئدی  

بودند که با مسابقه ترانه یوروویژن به شهرت رسیدند و انقلابی در موسیقی  

پاپ کردند. 

 دههٔ ۱۹۸۰:برجسته‌ترین خوانندهٔ این دوره، مایکل جکسون بود که با انتشار  

آلبوم‌های «تریلر» (پرفروش ترین آلبوم موسیقی جهان تا به امروز) و «بـد»  

(یکی از پرفروش‌ترین آلبوم‌های تاریخ) تغییرات بنیادی و ساختار شکنی را  

در سبک‌های موسیقی و به خصوص سبک پاپ، ایجاد کرد. مایکل جکسون  

را «سلطان پاپ» و مدونا را «ملکهٔ پاپ» می‌نامند. سایر هنرمندان این دوره  

عبارت‌اند از مدرن تاکینگ (که با تک آهنگ «You are my heart you are my soul»  

توانست چندین هفته در صدر جدول‌ها باشد)، مایکل بولتون، پرینس، جانت  

جکسون، دوران دوران، گروه پلیس، سیندی لاپر، ویتنی هوستون، فیل کالینز،  

کایلی مینوگ وپائولا عبدل و کالچر کلاب. 

 دههٔ ۱۹۹۰ و قرن ۲۱:دههٔ ۱۹۹۰ و قرن ۲۱ با مد شدن گروه‌های پسر و  

گروه‌های دختر چهره دیگری گرفت. در انگلستان گروه‌های تیک دت، بلو،  

اسپایس گرلز وارد شدند. گروه‌های ایرلندی این دوره بوی‌زون و وست‌لایف  

بودند. آمریکا هم بک‌استریت بویز و هنسون و 'ان سینک را داشت، و افرادی  

مانند ویلا فورد، مندی مور، بریتنی اسپیرز و کریستینا اگیولرا هم به عنوان  

«پرنسس پاپ» شناخته می‌شوند. در سال ۱۹۹۹ سبک لاتین پاپ را  

ریکی مارتین عرضه کرد و توسط افرادی مانند جنیفر لوپز، شکیرا،  

انریکه ایگلسیاس و مارک آنتونی دنبال شد. 

 در سال ۲۰۰۲ عضو قدیمی ' ان سینک یعنی جاستین تیمبرلیک با آغاز  

با یک آلبوم انفرادی به یک موفقیت تجاری دست یافت و به عنوان  

«پرنس پاپ» شناخته شد. تین پاپ در کانال دیزنی توسط ستارگانی  

چون هیلاری داف به وجود آمد، گروه‌های بریتانیایی پاپ راک چون  

باستد و مک‌فلای، و خواننده-آهنگساز «پاپ-فانک» کانادایی اوریل لوین  

در دههٔ ۲۰۰۰ به شهرت رسیدند. خوانندگانی که سبک‌های دیگر پاپ  

را دربرمی گیرند عبارت‌اند از ویتنی هوستون و ماریا کری در R&B،  

گارث بروکس و شانیا توین در کانتری، و در دنس پاپ کایل منگ و  

مدونا که یکی از پر فروش‌ترین خوانندگان تمام دوران بود. مطرحان  

موسیقی پاپ که در بین بینندگان جذابیت یافتند افرادی مانند سلن  

دیون و نورا جونز بودند. همچنین مدرن تاکینگ با ۱۱ سال غیبت در  

عرصه موسیقی از سال ۱۹۸۷ تا ۱۹۹۸ دوباره در سال ۹۸ آغاز به کار  

کرد. آلبوم آنها تحت عنوان Back for good در هفته اول ۷۰۰۰۰۰ نسخه  

فروخت و یک بار دیگر مانند سال ۱۹۸۴ در بازار فروش موسیقی همهمه  

کرد. 

 موسیقی پاپ فارسی:به آهنگ‌های پاپی که دارای ترانه فارسی می‌باشد  

اطلاق می‌شود. خاستگاه موسیقی پاپ فارسی ایران می‌باشد ولی به  

سرعت در دیگر کشورهای فارسی زبان دیگر مانند تاجیکستان و افغانستان  

و همچنین پس از انقلاب اسلامی ایران در ایالات متحده آمریکا گسترش یافت. 

 سال‌های نخست:موسیقی پاپ فارسی در سده نوزدهم و در دوره قاجاریه  

متولد شد و بعدها با اختراع رادیو این سبک به سرعت در ایران رواج پیدا کرد. 

 دوران زرین موسیقی پاپ فارسی:در ایران و پیش از درخشش ویگن در اوایل  

دهه ۵۰ میلادی، بازار موسیقی ایران در انحصار خوانندگان موسیقی سنتی  

بود. سپس ویگن که ملقب به سلطان جاز می‌باشد با ارائه اثاری بدیع که متاثر 

از موسیقی غربی بود انقلابی در عرصه موسیقی به پا کرد. 

 توسعه موسیقی پاپ فارسی به دهه ۷۰ میلادی باز می‌گردد در این مقطع  

استفاده از سازها و شکل بومی موسیقی ایران به همراه گیتار برقی، درامز  

و دیگر مشخصه‌های موسیقی پاپ، سبک نوینی را در موسیقی فارسی رقم  

می‌زند مهمترین خواننده این دوران گوگوش و لیلا فروهر بود. ترانه سرایان  

نسل جدید ایران نظیر شهیار قنبری، ایرج جنتی عطایی و اردلان سرفراز در  

این دوره ظهور نمودند. 

 مطرح ترین خوانندگان دوران زرین موسیقی پاپ فارسی: 

ابی

داریوش اقبالی

گوگوش

هایده

شهرام شب پره

عارف

معین

مهستی

حمیرا

حبیب

ستار

مازیار

ویگن

فریدون فروغی (راک ایرانی)

حسن شماعی زاده

فرهاد مهراد (راک ایرانی)

بلک کتز (گربه‌های سیاه)

کوروش یغمایی (راک ایرانی)

نعمت الله آغاسی

لیلا فروهر

سیاوش قمیشی

موسیقی پاپ فارسی بعد از انقلاب ایران:در ایران موسیقی پاپ بعد از جنگ  

با رویکردی مستقل از موسیقی بیرون از مرزها بطور رسمی و قانونی خود  

را نشان داد و در زمان اصلاحات به انسجام رسید. 

 در سالهای اخیر و در اثر گسترش فناوری‌های نوین و همچنین دسترسی  

عامه مردم به اینترنت گروه‌های زیرزمینی موسیقی پاپ نیز شروع به فعالیت  

نمودند آثار ارائه شده توسط این افراد آثاری عامه پسند و بی محتوا می‌باشند  

که موسیقی پاپ ایران را با چالشی جدی مواجه کرده‌اند. 

 موسیقی پاپ فارسی بعد از انقلاب در ایران:در دهه اول جمهوری اسلامی  

موسیقی سنتی و دستگاهی البته باقی ماند اما از پاپ خبری نبود تا جنگ  

تمام شد. در دوران سازندگی بود کم‌کم موسیقی پاپ در حد چهره‌هایی  

چون عباس بهادری (گل می‌روید به باغ)، بیژن خاوری (یاد تو در دل من توفان  

به پا می کنه)، حسن همایون‌فال (آی نسیم سحری ...)، پرویز طاهری  

(مهربانی/ بوسه بر دست محبت می‌زنم، از صمیمیت حمایت می‌کنم)، 

مهدی سپهر، حمید غلامعلی و مهرداد کاظمی خود را نشان داد. 

 اما در دوره اصلاحات از سال ۷۶ با گشایش در سیاست‌های فرهنگی و  

هنری مستقل از موسیقی آن سوی مرزها رسما فعالیت خود را آغاز کرد.  

در دهه نود میلادی و به منظور رقابت با خوانندگان خارج از کشور (به اصطلاح  

لس آنجلسی) مسئولین وقت حوزه موسیقی تصمیم به تولید آثار پاپ  

همسو با موازین و قوانین خود گرفتند. بدین منظور علی معلم و فریدون  

شهبازیان شورایی را در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران برای نظارت  

بر احیای موسیقی پاپ تاسیس نمودند. شادمهر عقیلی، محمد اصفهانی  

سعید شهروز و خشایار اعتمادی نخستین کسانی بودند که رسماً اجازه  

فعالیت پیدا کردند. برخی از آثار این افراد در تلویزیون نیز پخش شد که  

این کار سهم به سزائی در معرفی و موفقیت آنان داشت. این آثار با  

استقبال گرم مردم روبرو شد ولی در دوره‌ای از نظر برخی منتقدین این  

آثار هم از لحاظ کلام وهم از لحاظ آهنگ آثاری بی محتوا و سطحی بودند. 

در اثر این انتفادات فریدون شهبازیان استعفا کرد و رسماً به صف منتفدین  

موسیقی پاپ پیوست.از دوره اصلاحات در عرصه موسیقی پاپ چهره‌هایی  

چون خشایار اعتمادی، شادمهر عقیلی، حسین زمان، علیرضا عصار،  

محمد اصفهانی، قاسم افشار و مانی رهنما ظهور کردند. در سال ۱۳۷۷  

برای اولین بار جشنواره موسیقی پاپ برگزار شد و مانی راهنما به عنوان  

برترین برگزیده شد. نسل بعدتر با حضور ناصر عبداللهی، محسن چاووشی، 

علی لهراسبی، کاوه یغمایی، بنیامین بهادری و مرتضی پاشایی این  

جریان را ادامه دادند. 

 خوانندگان مطرح بعد از انقلاب: 

شادمهر عقیلی

بابک جهانبخش

رضا صادقی

محسن یگانه

فرزاد فرزین

مازیار فلاحی

محسن چاوشی

احسان خواجه امیری

محمد اصفهانی

ناصر عبدالهی

فریدون آسرایی

خشایار اعتمادی

بنیامین بهادری

علی لهراسبی

حمید عسکری

سیروان خسروی

بهنام صفوی

گروه آریان

مهرداد آسمانی

منصور

اندی

امید

 موسیقی پاپ فارسی در دیگر کشورها: موسیقی پاپ فارسی در کشورهای  

فارسی زبان دیگر نظیر تاجیکستان و افغانستان هم از رونق خاصی بر  

خوردار است از مهمترین خوانندگان افغانستان می‌شود به فرهاد دریا،  

احمد ظاهر احمد ولی، هنگامه، اریانا سعید، وجیهه و فرید رستگار،  

غزل سادات، سیتا قاسمی، نغمه منگل، قادر اشپاری، ارش باررز اشاره  

کرد؛ و از تاجیکستان منیژه دولت، نجم الدین صدرالدین، شبنم ثریا اشاره  

نمود. 

 منبع:ویکی پدیا

R&B) و کانتری هم می‌توانند فعالیت